Hẳn chúng ta đã nắm rõ được vấn đề vẫn còn tồn đọng của các giao dịch trên Ethereum là tốc độ xử lý chậm đi kèm với phí giao dịch cao. Việc các hệ sinh thái liên tục thay phiên đạt sự tăng trưởng mạnh nên các giải pháp Layer 2 tương thích với Ethereum và giúp scale Dapps lên một cách dễ dàng là một phương pháp vô cùng được ưu tiên ở cả người dùng cũng như phía dự án. Optimism được đánh giá là một trong những lựa chọn tốt nhất ở thời điểm hiện này và nhận được rất nhiều sự chú ý từ cộng đồng Ethereum thời gian vừa qua. Hãy cùng Cộng Đồng Cryptotìm hiểu chi tiết hệ sinh thái Optimism cũng như tiềm năng thực sự của nó nhé!
Những điều cơ bản về hệ sinh thái Optimism
Optimism là gì?
Optimism hay còn gọi là Optimistic Ethereum (OE) là một giải pháp mở rộng quy mô Layer 2 cho mạng lưới Ethereum. Giải pháp trên cho phép người dùng có thể gửi các giao dịch trên mạng Ethereum với tốc độ nhanh hơn, phí gas thấp hơn so với bình thường.
Optimism bao gồm 3 thành phần chính:
- Ethereum mainnet: Nền tảng bảo mật gốc Layer 1 của Optimism;
- Optimistic Rollup: Cốt lõi cho khả năng mở rộng của Optimism;
- Optimistic Virtual Machine (OVM): Máy ảo tương thích Ethereum, giúp các dự án hoạt động giống hệt trên Layer 1 – Ethereum. Đây là môi trường chạy các Smart Contract của Ethereum. Vậy nên OVM được coi như là EVM với khả năng mở rộng tốt hơn, có khả năng xử lý lượng lớn Smart Contract trong một khoảng thời gian nhất định.
Đặc điểm nổi bật của Optimism
- Giao dịch: Tốc độ xử lý nhanh, phí gas được giảm từ 10 đến 100 lần so với phí gas hiện tại.
- Bảo mật: Layer 2 vẫn giữ được những ưu điểm về mức độ bảo mật nghiêm ngặt của Layer 1 Ethereum.
- Thuận tiện cho việc mở rộng, scale và triển khai Dapp: Hỗ trợ hoàn toàn EVM, các Ethereum Dapp hay các Dapp ở các hệ sinh thái tương thích với EVM khác có thể chạy trên Layer 2 với chỉ vài dòng code đơn giản.
Các thông số nổi bật của Optimism
Các thông số nổi bật của Optimism (30/3/2022):
- Tổng số địa chỉ ví riêng biệt: 311,000
- Số các dự án đang chạy trên Optimism: 97 dự án
- Phí giao dịch swap trên Uniswap: 1.25 đô
- Phí giao dịch swap trên Uniswap cao điểm: 30 đô
- Phí chuyển token trên mạng lưới: 0.9 đô
- Phí chuyển token trên mạng lưới cao điểm: 20 đô
- Triển khai Dapps không cần cấp quyền: Có
Anh em có thể xem thêm các thông số của nền tảng tại đây nhé!
Tổng quan hệ sinh thái Optimism
DEX
Hiện nay, hệ sinh thái Optimism có các sàn giao dịch phi tập trung sau:
- Uniswap V3: Là một trong những ứng dụng đầu được đưa lên Optimism, với cộng đồng vô cùng ủng hộ việc phát triển Dapp trên Layer 2 này. Đây là phiên phản thứ ba của sàn giao dịch phi tập trung Uniswap, tiếp nối hai phiên bản đầu tiên (ra mắt vào tháng 11/2018 và tháng 5/2020). Theo số liệu gần nhất, Uniswap V2 trong chưa đầy một năm đã có thể xử lý khối lượng giao dịch lên đến 135 tỷ USD, đưa nền tảng này lọt vào top đầu các sàn giao dịch DEX và Spot lớn nhất thế giới.
- Rubicon: Một sàn DEX sử dụng cơ chế orderbook. TVL của ứng dụng đang chỉ ở mức 4.5 triệu đô, ứng dụng có rất ít thanh khoản. Rubicon là một giao thức trao đổi phi tập trung được xây dựng trên các giải pháp mở rộng quy mô Ethereum. Sứ mệnh của họ là dân chủ hóa, mở cửa và tăng tốc thị trường tài chính.
- 1Inch: 1Inch có rất nhiều protocol, bao gồm Aggregator, Liquidity Pool và Governance, nhưng chỉ có protocol Aggregator là hoạt động trên Optimism. Tuy nhiên, bởi trên Optimism mới chỉ có sự hoạt động của sàn DEX có liquidity duy nhất là Uniswap, vậy nên 1Inch cũng chỉ có một nguồn swap duy nhất là Uniswap.
- Curve Finance: Sàn DEX cho stablecoin lớn nhất thị trường cũng phát triển trên Optimism. Curve Finance là một sàn giao dịch phi tập trung theo cơ chế AMM trên hệ sinh thái Ethereum, dành riêng cho các stablecoin (USDT, USDC, DAI…) hoặc các asset tương tự nhau nhưng được biểu thị ở dạng khác nhau (renBTC, WBTC, pBTC…).
Hiện tại, chỉ có Uniswap V3 là DEX duy nhất trên Optimism có lượng thanh khoản đáng kể. Về TVL, hiện tại có 39 triệu đô TVL trên Uniswap – một con số được coi là tương đối khiêm tốn đối với sàn DEX top đầu. Cộng đồng Uniswap cũng vô cùng thích thú và ủng hộ sự mở rộng của Uniswap lên Optimism, nên có thể Uniswap V3 sẽ sớm có các incentives cho người dùng trên nền tảng này. Vì Uniswap là sàn DEX duy nhất trên Optimism và cộng đồng Uniswap cũng vô cùng muốn đẩy mạnh Uniswap trên Optimism. Vậy nên một đợt Airdrop đến từ Uniswap cho người dùng trên Optimism là hoàn toàn có khả năng với mục tiêu là đẩy mạnh cũng như thu hút người dùng trên Layer 2 này.
Còn về Curve Finance cũng chỉ có 500 ngàn đô trên nền tảng này, cộng đồng mong đợi trong thời gian tới dòng tiền sẽ đổ vào hệ sinh thái nhiều hơn.
Derivatives/Options
Hệ sinh thái Optimism có các mảnh ghép Derivatives/ Options sau:
- Synthetix: Synthetix là một trong những ứng dụng đầu tiên hoạt động trên Optimism. Sự hoạt động của Synthetix trên Optimism mang tới sự hoạt động của một stablecoin lớn trong thị trường trên Optimism – sUSD. TVL hiện tại của dự án đang ở mức 125 triệu đô.
- Lyra: Một ứng dụng options được build native trên Optimism. TVL của giao thức này trên Optimism là 20 triệu đô.
- Kwenta: Một ứng dụng cho phép trade tài sản thế giới thật và các tài sản phái sinh on-chain, được xây dựng trên Synthetix. Hiện tại, các tài sản phái sinh đang được hỗ trợ là sUSD, sETH, sBTC, sLINK.
Hiện tại, ứng dụng có TVL lớn nhất trong mảng này là Synthetix với 125 triệu đô. Tuy nhiên, sự thống trị của Synthetix trong mảng này là vô cùng rõ ràng, bởi tất cả các protocol khác trong hệ hiện tại đều phụ thuộc vào các tài sản sToken mà dự án phát hành: sUSD, sETH, sBTC, sLINK.
Synthetix đang có lợi thế đi đầu của sector này không chỉ ở việc họ lên Optimism sớm, mà còn ở việc họ có một hệ sinh thái các protocol phụ thuộc vào và phát triển trên sản phẩm của họ. Nếu các ứng dụng derivatives khác phát triển sau, chắc chắn họ sẽ không thể có lợi thế như Synthetix, bởi việc có các sản phẩm phát triển trên mình và có hệ sinh thái sản phẩm như Synthetix là không hề nhanh chóng.
Bridge
Hệ sinh thái Optimism có các giải pháp cầu nối để giải quyết vấn đề vận chuyển tài sản lên Optimism như:
- Optimism Gateway: Anh em chỉ có thể chuyển ETH từ L1 lên Optimism bằng Optimism Gateway. Bởi vậy, đây là bridge chính để chuyển native ETH. Mình cũng sử dụng Optimism Gateway để đưa fund từ L1 lên Optimism, đưa ETH lên vô cùng nhanh chóng. Tuy nhiên, khi rút fund ra khỏi Optimism thì tốn khá nhiều thời gian, vậy nên khi rút fund anh em nên sử dụng hai loại bridge còn lại như Hop Exchange và Celer Bridge.
- Hop Exchange: Đây là một lựa chọn để anh em đưa ETH và 3 loại stablecoin USDT, USDC, DAI từ Ethereum, Arbitrum, xDAI, Polygon lên Optimism và cũng như rút fund ra. Mới đây, giao thức này đã triển khai Airdrop cho những người dùng trung thành và công bố kế hoạch phát triển Hop DAO để tiếp tục tầm nhìn trao trọng trách phát triển đường hướng trong tương lai cho người dùng.
- Celer Bridge: Chiếc bridge kết nối Optimism với các hệ bao gồm Ethereum, BSC, Polygon, xDAI, Avalanche, Fantom… Anh em có thể sử dụng chiếc bridge này để đưa các loại stablecoin, ETH hay một số token lên trên Optimism.
Các bridge khác đã tích hợp hệ sinh thái như Across, Synapse Protocol, Teleportr, LayerSwap, Orbiter, Poly Network.
Cơ sở hạ tầng về mặt cầu nối trên hệ tương đối đầy đủ. Bản thân trải nghiệm với các bridge này đều tốt và không gặp khó khăn trong quá trình sử dụng. Bởi vậy, dòng tiền đã có thể ra vào hệ sinh thái này một cách dễ dàng, tạo điều kiện để phát triển hệ sinh thái Optimism.
Infrastructure
Hệ sinh thái Optimism đã có các mảnh ghép cơ sở hạ tầng sau:
- Chainlink: Oracle lớn nhất đã có trên Optimism để cung cấp các dữ liệu cho các Dapp trên hệ sinh thái Optimism. Chainlink cải thiện khả năng liên kết giữa các hợp đồng thông minh bằng cách cấp cho các hợp đồng thông minh quyền truy cập vào nguồn cấp dữ liệu đáng tin cậy, API, thanh toán và các tài nguyên khác.
- Etherscan: Blockchain Explorer của Optimism. Etherscan (Etherscan.io) được dùng cho Blockchain Ethereum và được tạo ra bởi CEO là ông Matthew Tan vào giữa năm năm 2015. Etherscan được dùng với mục đích kiểm tra các thông tin trên nền tảng của Ethereum về các thông tin của các giao dịch ETH hoặc thông tin về các block, smart contact… hơn nữa Etherscan còn được dùng theo dõi những giao dịch ở các nền tảng phi tập trung dựa trên nền tảng Ethereum.
- OG Gnosis Multisig: Mảnh ghép cơ sở hạ tầng cho phép tạo multisig trên hệ Optimism và là nền tảng đáng tin cậy nhất để lưu trữ tài sản kỹ thuật số trên Ethereum cho các công ty, người quản lý, quỹ, nhà phát triển, DAO và nhà đầu tư. Ứng dụng này là một ứng dụng đồng hành với giao diện web Gnosis Safe Multisig và các ứng dụng dành cho máy tính để bàn.
- Infura: Cung cấp công cụ API và development tools với khả năng kết nối nhanh nhằm phát triển các phần mềm thế hệ tiếp theo. Infura cung cấp các công cụ và cơ sở hạ tầng cho phép các nhà phát triển dễ dàng đưa ứng dụng blockchain của họ từ thử nghiệm sang triển khai theo quy mô – với quyền truy cập đơn giản, đáng tin cậy vào Ethereum và IPFS.
- Alchemy: có thể loại bỏ những khó khăn trong việc hosting nodes và cung cấp công cụ cho các nhà phát triển trên thế giới.
Quicknode sẽ cung cấp kết nối API với giao diện điều khiển thân thiện cho người dùng. Anh em có thể dễ dàng tiếp cận optimism. - Tenderly: Giúp loại bỏ đi các lỗi giao dịch tối ưu hóa chi phí và kiểm tra các biến được giải.
- Get block: Công cụ dành cho các nhà phát triển hiện nay.
- The Graph: Index protocol trên hệ thống Optimism.
- Dune Analytics: Cho phép có thể khám phá hoạt động trên mạng optimism và tạo nên trang tổng hợp trong đó.
- Rarai Capital: Cung cấp phương pháp phi tập trung và tin cậy để có thể gửi tin nhắn.
- Aelin: Một dự án fundraising platform trên hệ Optimism được xây dựng bởi founder của Synthetix.
Nhìn chung ở Optimism đã tập trung phát triển tương đối đầy đủ các mảnh ghép cơ sở hạ tầng phù hợp, giúp các Dapps trên Layer 2 này có một nền tảng vững chắc để phát triển trong tương lai.
Wallet
Bạn có thể tham khảo các ví sau đây để sử dụng và kết nối với các Dapps trong Hệ sinh thái Optimism: Metamask, Coinbase, Rainbow, TokenPocket, DeBank, Zapper, Zerion, Trust Wallet, imToken, Rabby, Encrypted Ink.
Lịch trình phát triển của hệ sinh thái Optimism
- Tháng 6 năm 2019: Giới thiệu Optimistic Rollup
- Tháng 10 năm 2019: Chạy Optimistic Rollup PoC
- Tháng 9 năm 2020: Chạy testnet
- Tháng 1 năm 2021: Chạy bảng Soft
- Tháng 8 năm 2021: Chạy Mainnet Cộng đồng
- Tháng 10 năm 2021: Chạy OVM 2.0
- Năm 2022: Ra mắt thế hệ tiếp theo của thuật toán Fault Proof (Bằng chứng Gian lận).
- Năm 2023: Chia nhỏ Rollup, ra mắt cơ chế Incentivized Verification và Decentralized Sequencer.
- Năm 2024: Fault Proofs được điều chỉnh trên Layer 1.
Giới thiệu về Token OP của Optimism
Sau thời gian chờ đợi thì đội ngũ Optimism cũng đã công bố việc phát hành token quản trị mới mang tên OP trong bài post trên blog của dự án. Đồng thời dự án tổ chức phát hành airdrop và công bố các điều kiện để người dùng có thể nhận token.
Việc ra mắt Token là bước đầu để dự án tiến tới phát triển một mô hình quản trị phi tập trung hơn trong tương lai. Optimism công bố thêm mô hình quản trị mới cho dự án trong tương lai, mang tên “Optimism Collective”. Có thể hiểu như đây là một cơ quan lập pháp mang hơi hướng Quốc hội cho Optimism, gồm hai viện là Citizens’ House và Token House.
Scaling the technology alone is not enough. If we want to scale our networks, we must scale our values alongside them.
In pursuit of this mission, we are excited to announce the Optimism Collective.https://t.co/0TVwdhkgPv
— Optimism (✨?_?✨) (@optimismFND) April 26, 2022
Anh em có thể tham khảo thêm về chương trình Airdrop của Optimism tại đây nhé!
Tiềm năng của hệ sinh thái Optimism
Ở thời điểm hiện tại, dễ dàng thấy được hệ sinh thái Optimism đang từng bước đầu tiên trong việc hoàn thiện. Để rõ được tiềm năng thực sự thì cần phải theo dõi các động thái nhằm thu hút dòng tiền từ dự án. Từ đó mới có khả năng để cạnh tranh với những Layer 2 mạnh mẽ khác như là Arbitrum hay các Layer 1 khác. Trong một tương lai không dự đoán trước được, khả năng các Dapp dịch chuyển sang hệ sinh thái Optimism sẽ khiến cho dự án bắt đầu cho phép triển khai các Smart Contract mà không cần cấp phép. Đó sẽ là một tiền đề đầy mạnh mẽ cho hệ sinh thái phát triển vượt bậc.
Ngoài ra, khi phí gas của Layer 1 đang cao dần theo từng ngày, các Protocol có xu hướng phát triển cũng như thử nghiệm các tính năng mới trên những giải pháp rẻ hơn như Arbitrum, Optimism hay Polygon … Vậy nên, Optimism hoàn toàn có tiềm năng trở thành mảnh đất màu mỡ của sự sáng tạo các Dapps.
Vậy nên, để kết luận hệ sinh thái Layer 2 này có thực sự đáng để đầu tư hơn thì cần theo dõi thêm những động thái mới từ dự án này. Tuy nhiên, với những gì dự án đã phát triển cũng như các yếu tố khách quan từ thị trường thì đây hoàn toàn là một dự án đầy tiềm năng nên anh em hãy theo dõi sát sao nhé.
Lời kết
Trên đây là tất tần tần những gì cần biết về hệ sinh thái Optimism đến thời điểm hiện tại. Tuy nhiên, bài viết không được coi là một lời khuyên đầu tư. Anh em cần lưu ý cũng như cân nhắc kỹ càng trước khi đầu tư. Cộng Đồng Crypto sẽ luôn sát cánh anh em, cung cấp những thông tin mới nhất, uy tín nhất để anh em có được cái nhìn đúng đắn về thị trường. Hãy tiếp tục theo dõi các bài viết mới nhé!